Ücretsiz Deneme Sürümünü Başlat!
Uluslararası Ulaşım Hatları, küreselleşen dünyanın can damarlarıdır. TYT Coğrafya'da Ulaşım Hatları konusu ülkelerin ve bölgelerin jeopolitik önemini, ekonomik gelişimini ve küresel ticaretin akışını anlamak için temel bir konudur.
TYT Coğrafyada Ulaşım Hatları konusundan her yıl en az 1 soru gelmektedir. Sorular genellikle harita üzerinde önemli bir boğaz veya kanalın yerini sorma, bir ticaret rotasının hangi noktalardan geçtiğini sorgulama veya farklı ulaşım türlerini karşılaştırma üzerine kuruludur.
Tek seferde en fazla yükün en ucuza taşınabildiği ulaşım türüdür. Bu nedenle dünya ticaretinin %80'inden fazlası deniz yoluyla yapılır. Deniz yolu ulaşımında Boğazlar (doğal) ve Kanallar (insan yapımı) kritik öneme sahiptir.
| Geçit Adı | Türü | Birleştirdiği Sular | Stratejik Önemi |
|---|---|---|---|
| Süveyş Kanalı | Kanal | Akdeniz - Kızıldeniz | Avrupa-Asya arasını Ümit Burnu'nu dolaşmadan kısaltır. |
| Panama Kanalı | Kanal | Atlas Okyanusu - Büyük Okyanus | Amerika'nın doğu ve batı kıyıları arasını kısaltır. Havuz sistemiyle çalışır. |
| Cebelitarık Boğazı | Boğaz | Akdeniz - Atlas Okyanusu | Akdeniz'in okyanusa tek çıkışıdır. Tarih boyunca stratejik olmuştur. |
| İstanbul Boğazı | Boğaz | Karadeniz - Marmara Denizi | Karadeniz ülkelerinin sıcak denizlere açılan tek kapısıdır. |
| Babülmendep Boğazı | Boğaz | Kızıldeniz - Hint Okyanusu | Süveyş Kanalı'nı kullanan gemilerin geçmek zorunda olduğu petrol yoludur. |
| Hürmüz Boğazı | Boğaz | Basra Körfezi - Hint Okyanusu | Dünya petrol sevkiyatının en önemli geçiş noktasıdır. |
| Malakka Boğazı | Boğaz | Hint Okyanusu - Büyük Okyanus | Uzak Doğu ticaretinin (Çin, Japonya) can damarıdır. |
Kara içlerinde, özellikle ağır ve hacimli yüklerin (maden, tahıl vb.) uzun mesafelere taşınmasında kara yoluna göre daha ucuz ve güvenlidir. Ağların geliştiği yerler sanayileşmiş bölgelerdir.
En esnek ve yaygın ulaşım ağıdır. Özellikle kısa ve orta mesafelerde "kapıdan kapıya" taşıma imkanı sunması en büyük avantajıdır. Gelişmiş ülkelerde otoyol ağları çok yoğundur.
En hızlı fakat en pahalı ulaşım türüdür. Genellikle yolcu, değerli eşya ve bozulabilir ürünlerin (çiçek, taze gıda) taşımacılığında kullanılır. Kıtalararası ulaşımda en çok tercih edilen yoldur.
