Aşiret
Ortak ata ve geleneklere sahip göçebe veya yarı göçebe topluluktur.
ÇokNet Akademik
2025
Terim ara veya kategori seç:
Ortak ata ve geleneklere sahip göçebe veya yarı göçebe topluluktur.
Eski Türklerde ölenler için düzenlenen matem törenidir.
Türk ve Moğol devletlerinde en üst düzey hükümdar unvanıdır.
Büyük Selçuklu ve ilk Türk-İslam devletlerinde vergi gelirinin hizmet karşılığı memura bırakılmasıdır.
Eski Türk ve Altay kültürlerinde toprak yığma mezar yapısıdır.
Eski Türk inancında hükümdarın Tanrı’dan aldığı kutsal yönetme yetkisidir.
Göçebelerin birlikte konakladıkları çadır topluluğunu ifade eder.
Göktürklerde hakanın ardından gelen batı kanadı yöneticisi yüksek makamdır.
Eski Türklerde ölüler için düzenlenen dini tören ve yas merasimidir.
Anadolu ve Rumeli’de konar-göçer Türkmen topluluklarına verilen addır.
Eski Türklerce kutsal kabul edilen ve Göktürk devletinin merkez bölgesidir.
Osmanlı’da koyun ve keçilerden alınan hayvan vergisidir.
Anadolu’da esnafın meslek örgütlenmesi ve dayanışma teşkilatıdır.
Devlete veya padişaha ait olan resmi kuruluş ya da eşya niteliğidir.
Osmanlı’daki farklı etnik unsurları tanımlamak için kullanılan kavramdır.
Osmanlı’da askeri veya sivil görevlilere ek gelir olarak verilen toprak ya da paradır.
Resmi bir belge veya raporun padişaha sunulması işlemidir.
Topkapı Sarayı’nda elçi ve sadrazamın padişahla görüştüğü kabul salonudur.
Savaş ve felaket zamanlarında halka yüklenen olağanüstü vergilerdir.
Osmanlı’da 17-18’inci yüzyıllarda taşrada güç kazanan yerel ileri gelenlerdir.
Osmanlı’nın ilk dönem hafif piyade veya denizci asker sınıfıdır.
Sadrazam konağını ve Osmanlı merkezi hükümetini ifade eden terimdir.
Osmanlı’da pazarlarda satılan mallardan alınan alışveriş vergisidir.
Klasik dönemde Venedik kolonisinin İstanbul’daki daimi elçisine verilen unvandır.
Kıymetli malların alınıp satıldığı üzeri kapalı çarşı bölümüdür.
Osmanlı’da bir kimseye ayrıcalık veya görev verildiğini bildiren tuğralı fermandır.
Osmanlı’da eyalet valisi konumundaki askeri-idari üst yöneticidir.
Bir liderin egemenliğini tanıyarak sadakat bildirme eylemidir.
Tımar sahibi sipahinin savaş için beslemekle yükümlü olduğu atlı askerdir.
Osmanlı’da 18’inci yüzyıl sonrası yapılan yenilik hareketlerini anlatan sıfattır.
Osmanlı’da aynı dine mensup toplulukların her birine verilen addır.
Yeni padişah tahta çıktığında askerlere dağıttığı armağandır.
Osmanlı’da kibar ve eğitimli erkekler için kullanılan unvandır.
Osmanlı’da modern yükseköğretim kurumu yani ilk üniversitenin adıdır.
Devlet adına sikke ve kâğıt para basılan resmî kuruluştur.
Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinde ücretsiz tedavi hizmeti veren hastanedir.
Osmanlı’nın büyük devletler arasında çıkarlarını korumak için izlediği denge diplomasisidir.
Osmanlı dış borçlarını tahsil etmek üzere kurulan uluslararası denetim kurumudur.
Osmanlı padişahının tuğralı ve bağlayıcı emir yazısıdır.
Padişah veya hükümdara özel olarak ait olan birlik veya mülktür.
Osmanlı döneminde Mısır valilerine miras yoluyla verilen yöneticilik unvanıdır.
Padişaha ve saraya ait olan veya onları ilgilendiren konuları tanımlar.
Osmanlı’da belirli bir vergi gelirinin peşin bedelle mültezime ihale edilmesidir.
Fakir ve yolculara ücretsiz yemek dağıtan vakıf hayır kurumudur.
Baskıcı yönetim dönemini ifade eden Osmanlı siyasi terimidir.
Osmanlı’nın yabancı devletlere tanıdığı ticari ve hukuki imtiyazlardır.
Osmanlı’da 19’uncu yüzyılda çıkarılan ilk kâğıt paradır.
Ticaret yolları üzerinde kervanların konaklayıp ihtiyaç giderdiği büyük handır.
Camiyi merkez alan medrese, hamam, imaret gibi yapılardan oluşan sosyal kompleksdir.
Türk-İslam mimarisinde silindirik veya çokgen gövdeli anıt mezardır.
1718-1730 arasında Osmanlı’da ilk batılılaşma ve zevk eğlence dönemidir.
Osmanlı şehirlerindeki esnaf ve zanaatkâr meslek örgütüdür.
Monarkın yetkilerini anayasa ve meclisle sınırlayan yönetim biçimidir.
Osmanlı’da gayrimüslim toplulukların dini liderleri aracılığıyla özerk yönetilmesidir.
1920’de Osmanlı Meclisi’nin kabul ettiği ulusal sınırları belirleyen bildirgidir.
Bir bölgenin merkezi devlete bağlı kalıp iç işlerinde özerk olmasıdır.
Osmanlı’da suçlu görülen kişilerin mallarına devletin el koymasıdır.
Tarafların silahlı çatışmayı geçici olarak durdurmak üzere yaptığı ateşkestir.
1730’da Lale Devri’ni sona erdiren İstanbul merkezli ayaklanmadır.
Osmanlı’da vergi yükümlüsü ve yönetilen halk sınıfıdır.
Osmanlı’da 19’uncu yüzyıl öncesi orduyu yöneten sadrazama denk başkomutandır.
Devletin bastığı madeni para birimidir.
1839 Fermanı ile başlayan Osmanlı’daki modernleşme ve reform dönemidir.
Bir devletin yönetimi altındaki tüm halkı ifade eden terimdir.
Osmanlı’da vergi gelirleri sipahilere hizmet karşılığında tahsis edilen dirlik arazisidir.
Kapıkulu askerlerine üç ayda bir verilen düzenli maaştır.
Emir verme yetkisine sahip devlet ileri gelenleri topluluğudur.
Geliri sosyal hayır amaçlı kullanılmak üzere bağışlanan mülk veya paradır.
1656’da İstanbul’da yeniçerilerin çıkan isyanının Osmanlı tarihindeki adıdır.
Eflak-Boğdan beyleri veya Osmanlı’da vergi toplamakla görevli yerel yönetici unvanıdır.
Katolik kilisesinin bir Hristiyanı dinden ve kilise faaliyetlerinden men etmesidir.
İslam’da dini ve toplumsal amaç uğruna yapılan kutsal mücadeledir.
İslam devletlerinde gayrimüslim erkeklerden alınan baş vergisidir.
Ortaçağ Katolik kilisesinin para karşılığı günah affı belgesi uygulamasıdır.
Katolik kilisesinin sapkınları yargılamak için kurduğu cezalandırıcı mahkeme sistemidir.
Din hukukuna dair bir soruya müftü tarafından verilen resmi cevaptır.
İslam hukuku kurallarını konu alan ilim dalıdır.
Müslüman olmayan kişi veya topluluğu ifade eden kavramdır.
Hz. Muhammed’in söz ve davranışlarını aktaran rivayetlerdir.
Hz. Muhammed’in dinî-siyasî temsilcisi ve İslam dünyasının lideridir.
Gayrimüslimlerden toprak mülkiyetine dayalı alınan İslami vergidir.
İslami vergi sistemi içinde üründen onda bir oranıyla alınan vergidir.
Hristiyan din adamları sınıfını ifade eden kavramdır.
İslam dinine dayalı hukuk kurallarının bütünüdür.
İslam devletinde koruma altındaki gayrimüslim vergi mükellefi kişidir.
Eski Yunan ve Roma sanat ve kültürüne verilen genel addır.
Ortaçağ Avrupa’sında toprağa dayalı derebeylik ve bağlılık ilişkileri sistemidir.
Rönesans döneminde insan merkezli düşünceyi ve klasik kültürü yücelten akımdır.
Eski Yunan’daki bağımsız şehir devleti birimidir.
Katolik kilisesindeki bozulmaya karşı 16’ncı yüzyılda başlatılan dini yenilenme hareketidir.
14-16’ncı yüzyıllarda Avrupa’da bilim ve sanatın Antik temelde yeniden canlanmasıdır.
18’inci yüzyılda başlayan üretimin makineleşmesi sürecidir.
Ortaçağ’da aklı dini dogmalarla uzlaştırmaya çalışan katı düşünce sistemidir.
Feodal düzende bir senyörün koruması altında toprak karşılığı hizmet sunan soyludur.
Ulusal paranın yabancı para veya altına göre değerinin resmi olarak düşürülmesidir.
Dolaşımdaki para artışı sonucu fiyatların genel seviyesinin yükselmesidir.
Özel mülkiyet ve serbest piyasa temeline dayanan ekonomik sistemdir.
Ham maddeden işlenerek elde edilen hazır üründür.
Devlet zenginliğini altın-gümüş biriktirmeye bağlayan 16-17’nci yüzyıl iktisat doktrinidir.
İnsan ve hayvan figürlü süslemelerin görüldüğü klasikçi mimari üsluptur.
17-18’inci yüzyıllarda abartılı süslemeleriyle öne çıkan Avrupa sanat akımıdır.
Yaş sıva üzerine yapılan duvar resmi tekniğidir.
Kazı yoluyla eski kültürlere ait maddi kalıntıları inceleyen bilim dalıdır.
Eski para ve madeni sikkeleri inceleyen yardımcı tarih bilimidir.
Eski yazı sistemlerini okuyup çözen bilim dalıdır.
Hükümdarın sınırsız yetkiyle devleti yönettiği mutlak monarşi anlayışıdır.
Devlet yönetiminin soylular sınıfının elinde bulunduğu yönetim biçimidir.
Bir toplumun başka bir toplumun kültürünü benimseyerek öz özelliklerini kaybetmesidir.
Toplumsal ya da bireysel tembellik ve eylemsizlik durumudur.
Devlet işlerini yürüten memurlar topluluğu ve kurumsal yapı anlamındadır.
Yönetimde baskı ve zor kullanarak hükmetme anlayışıdır.
Sorgulamadan kesin doğru kabul edilen inanç ve düşünce anlayışıdır.
Farklı düşünce ve üsluplardan seçilerek oluşturulan karma anlayıştır.
Bir devletin başka bir devlet veya bölge üzerinde kurduğu üstün denetimdir.
Varlığı zihinsel kavramlarla açıklayan ya da en mükemmele yönelen felsefi görüştür.
Kısa sürede mevcut siyasi düzeni köklü biçimde değiştiren halk hareketidir.
Toplum yapısında köklü değişiklik meydana getiren barışçı veya radikal devrimdir.
Uluslararası alanda uzlaşma sağlayan devletler arası anlaşma veya bloktur.
Çok uluslu ve çok kültürlü sosyal yapıyı tanımlayan sıfattır.
Bireysel özgürlükleri ve serbest ekonomiyi savunan siyasi-ekonomik görüştür.
I. Dünya Savaşı sonrası bazı bölgelerin büyük devletlerin vesayetine bırakılmasıdır.
Devlet yönetiminin tek kişinin egemenliğinde olduğu kalıtsal sistemdir.
Ortak amaçla antlaşma ile birleşen devlet veya topluluktur.
Yönetim yetkisinin küçük bir seçkin grubun elinde toplandığı rejimdir.
Toplumda yerleşmiş ve yaptırım gücü olan geleneksel hukuk kurallarıdır.
Yasama yetkisini kullanan halk temsilcilerinden oluşmuş meclistir.
Tahtın babadan oğula geçtiği mutlak hükümdarlık sistemidir.
Farklı unsurları birleştirerek yeni bütün oluşturma işlemidir.
Devletin vatandaşların temel refahını sağlamak için aktif rol üstlendiği anlayıştır.
Güçlü devletin başka ülke veya bölgeleri siyasi ve ekonomik denetimine almasıdır.
Askeri veya politik açıdan kritik öneme sahip olanı tanımlar.
Din kurallarının devlet yönetiminde belirleyici olduğu sistemi niteler.
Siyasi veya toplumsal alanda ilerleme ve yükselme durumudur.
Egemenlik yetkisinin kayıtsız şartsız millete ait olduğu ilkedir.